Bana zihnimin bir oyunu mu bu?

Zaman; fiziki bir gerçeklik mi? Yoksa sadece bir illüzyondan mı ibaret?

Veya Ahmet Hamdi Tanpınar’ın şiirinde dediği gibi:

“Ne içindeyim zamanın,

Ne de büsbütün dışında;

Yekpare, geniş bir ânın

Parçalanmaz akışında…”

Zaman ister ileriye gitsin; ister geriye, değişen bir şey olmayacaktır. Yani Newton'un kütleçekimyasası, Maxwell'in elektrodinamik yasası, Einstein'ın özel ve genel görelilik kanunu veya kuantum yasası olsun, kozmosu en iyi şekilde ifade edentüm denklemler, zaman ileriye ya da geriye doğru aktığında mükemmel şekilde çalışırlar.

Sanırım biraz kafanız karıştı. Amacımız sizleri felsefî ve fizîkî sorunsallar sarmalında boğmak değil. Ancak yine de biraz zihninizi, daha doğrusu beyninizi biraz açalım istedik…

Zihnimizin bize oynadığı oyunlar da bir bulmaca, bir zekâ oyunudur. Bunların da ötesinde aslında bir illüzyondur. Kısacası girift bir konudur bu. Hadi gelin biraz açalım bu konuyu…

İnsan beyni genel olarak kompleks bir yapıya sahip.  Her şey bir manada beynimizde bitiyor. İşte bu yüzden insan beyni aynı zamanda manipüle edilmeye de müsait bir alandır. Örneğin, başınız ağrıyor ve her başınız ağrıdığında ağrı kesici almak yerine ada çayı içiyorsunuz. Sonuç? Başınızın ağrısı yarım saat sonra hafifliyor. Oysa ada çayının baş ağrısını geçirdiğine dair bilimsel bir kanıt yok. Ama yine de beyniniz plasebo etkisiyle bu durumu absorbe edip benimsiyor. Alın size bir zihin yanılgısı… Ama yine de baş ağrınız geçtiyse bu çok güzel.

İşte beyin böylesi bir güce sahip… Âdeta bir sihirbaz gibi sizi farklı bir şekilde manipüle edebilir. İnsan beyninin derinliklerinde beklenmedik devinimler yaşanabilir.Siz farkında olmasanız da vücudunuzun her bir noktası, beyninizin erişemediğiniz derinlikleri tarafından gizliden gizliye idare edilmektedir.

Mesela “değişim körlüğü” meselesi… Hiç telefonunuza veya bir ekrana bakarken, dikkatinizi başka bir şeye verip tekrar baktığınız şeye odaklandığınızda büyük bir değişiklik olsa da fark etmediğiniz oldu mu? İşte bu fenomene de“değişim körlüğü” deniyor. İşte bu durum, beyninizin sadece odaklandığı durumları ve değişiklikleri fark edebileceğini ortaya koymaktadır.

Son olarak “DejaVu” konusuna değinelim… Hemen hemen herkes bu durumla karşı karşıya kalmıştır. Ama açıklaması oldukça zor… Beynimizin bize oynadığı en bilindik durumdur bu… DejaVu, bir olayı veya durumu daha önceden yaşamış olduğunuz hissidir. Daha önceden yaşadığınız bir hissiyat olduğu için de genellikle detayları hatırlamazsınız. Aslında bu durum, beynin işlevindeki küçük bir anomaliden kaynaklanmaktadır.

Zihin oyunlarından en meşhuru, onca sayıyı topladıktan sonra aklınıza kırmızı çekicin gelmesiydi değil mi?

Size “filleri düşünmeyin” dediğimde ne düşünürsünüz? Tabii ki filleri… Hatta Inception filmini. Alın size paradoks…

O zaman son olarak şunu söyleyelim:

Home&Bath...

Maxwell…